Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΑ ΧΩΡΙΣ ΜΑΣΚΕΣ

 

 Ἐτυμηγορία τῆς λέξης ( πιθανές καί ἐπικρατοῦσες ἐρμηνεῖες ):

1. carne= κρέας  και levare=αἴρω-σηκώνω ( δηλαδή ἀναιρῶ, ἀπέχω, ἐγκαταλείπω

2. Κάρνεια: ἀρχαία εἰδωλολατρική ἐορτή γιά νά τιμήσουν τόν «Θεό» Κάρνειο Ἀπόλλωναλόγῳ ὅμως διαφορετικῆς ἐποχῆς ἐορτασμοῦ καί ἀπουσίας μασκαρέματος, θεωρεῖται λιγότερο πιθανή αὐτή ἡ ἐκδοχή ).

3. Κάρνος=τράγος, βόσκημα, πρόβατον ( σύμφωνα μέ τόν λεξικογράφο Ἡσύχιο ). Συνδυάζεται μέ τόν ἀρχαῖο χοροπηδηχτό χορό τῶν  ἀρχαίων «Θεῶν» Σατύρων ( οἱ ὁποῖοι ὀργίαζαν, ἐξ οὗ καί ὁ λαός ὀνομάζει Σάτυρο ἕναν ἄνθρωπο πού ἐπιδίδεται σέ κραιπάλες ). Κι ὅπως χοροπηδοῦνε οἱ τράγοι, ἔτσι καί οἱ Σάτυροι, ἔτσι καί οἱ συμμετέχοντες στούς καρναβαλικούς χορούς καί στίς καρναβαλικές παρελάσεις

4. corn=κέρατο καί Vaal ἤ Βῆλος=ἀρχαῖος αἱμοσταγής βοϊδόμορφος «Θεός». Ἄρα τό καρναβάλι σημαίνει «βοϊδοκέρατο» εἰρωνικά, γιά νά θυμίζει τή νίκη τῶν αἰγοπροβατοτρόφων κατά τῶν βοϊδοτρόφων καί τοῦ «Θεοῦ» Βάαλ στήν ἀρχαιότητα. Ἐπίσης ποιός ἄλλος, κατά σύμπτωσιν… παρουσιάζεται μέ κέρατα;…Μήπως ὁ διάβολος;

5. corn=κέρατο καί leyalem=ἀποχή ἀπό τό κρέας.

6. carrus=κάρο καί navalis=ναυτικό ( δηλαδή ναυτικό ἀμαξίδιο ). Παραπέμπει στήν ἐμφάνιση τοῦ «Θεοῦ» Διόνυσου στά Διονυσιακά Συμπόσια-ὄργια, ὁ ὁποῖος ἐρχόταν πάντοτε μέ τροχοφόρο καράβι.

Ἡ εἰρωνεία τοῦ ὅλου θέματος εἶναι ὅτι τήν περίοδο τῶν Ἀποκρεῶν ἐνῶ σύμφωνα μέ τήν ἐτυμολογία τῆς λέξης «Ἀπό-κρέας», ἀλλά καί σύμφωνα μέ τίς πιό πάνω ἑρμηνεῖες τῆς λέξης «καρναβάλι» (βλ. ἑρμην. 1, 2, 6) πού σημαίνει ἀποχή ἀπό τό κρέας), ἀρχίζει ἡ περίοδος τῆς νηστείας, μιά περίοδος κατά τήν ὁποία ὁ πιστός ἐντείνει τίς προσπάθειές του στόν ἀγώνα τῆς ἐγκράτειας καί στόν ἀγώνα κατά τῶν παθῶν, ἀντίθετα κατά τήν περίοδο αὐτή («Καρναβάλι») ἔχουμε φαγοπότια ἀλλά καί ἄλλες ἀκόλαστες δραστηριότητες πού θά παραθέσουμε πιό κάτω. 

 Μέ ποιούς τρόπους «ἑορτάζεται» τό Καρναβάλι; Μέ:

1. Μεταμφιέσεις καί ψέματα

2. Γύμνια καί ἔλλειψη αἰδοῦς

3. Προκλητικές συμπεριφορές

4. Χορούς καί μάλιστα συχνά ἔξαλλους

5. Ἀσύδωτο φαγοπότι

6. Μέθες

7. Ξενύχτια-ξεφαντώματα

8. Πειράγματα

9. Βωμολοχίες

10. Ἄσεμνες μουσικές καί θεατρικές παραστάσεις - ἐκδηλώσεις

11. Ἀναβίωση ἀρχαίων παγανιστικῶν ἐθίμων

12. Καθίβρυση-γελοιοποίση τῶν Ἱερῶν καί Ὅσιων σέ πάμπολες περιπτώσεις

13. Καί ὅλα τά πιθανά παρελκόμενα ὅλων αὐτῶν, μέ συνήθεις, σέ ἐξέχουσα θέση, τίς σαρκικές ἀκολασίες.

                                                         Καρναβάλι καί Ἀρχαία Ἑλλάδα:

 «Στήν Ἀρχαία Ἑλλάδα ἀπό τό μεσοχείμωνο μέχρι τήν ἄνοιξη, τελοῦντο πρός τιμήν τοῦ Διόνυσου ἤ Βάκχου οἱ Διονυσιακές ἤ Βακχικές  γιορτές. Ὁ Διόνυσος ἦταν κατ’ ἐξοχήν «Θεός» τῶν λαϊκῶν στρωμάτων, προστάτης τοῦ ἀμπελιοῦ καί τοῦ κρασιοῦ, σύμβολο τῆς χαρᾶς, τῆς ζωῆς καί τοῦ ἀχαλίνωτου κεφιοῦ. Στη διάρκεια τῶν διονυσιακῶν γιορτῶν, οἰ ὀπαδοί τοῦ Διονύσου φοροῦσαν δέρματα ζώων, ἄλειφαν τό πρόσωπό τους μέ τήν τρυγία ( κατακάθι τοῦ κρασιοῦ ) καί στεφανώνταν μέ κισσό, τό ἀειθαλές ἱερό φυτό τοῦ Διόνυσου καί προσπαθοῦσαν νά ἔχουν τήν  μορφή Σατύρων πού ἔμοιαζαν μέ τράγους. Στίς διονυσιακές γιορτές τραγουδοῦσαν τό «Διθύραμβο», οἱ μαλλιαροί σάτυροι χορευτές μεταμφιεσμένοι σέ «γάστρωνες» ( κοιλαράδες ), δαιμονικές φιγοῦρες θά λέγαμε, ἔτσι ὅπως τούς βλέπουμε στίς παραστάσεις τῶν διαφόρων ἀγγείων τῆς ἀρχαιότητας. 

Ὁ Ἀριστοτέλης στήν «ποιητική» του ἀναφέρει ὅτι ἡ κωμωδία προέρχεται ἀπό τόν «κῶμο» ἤ «κώμη» πού ἦταν ἡ συντροφιά μεθυσμένων πού τραγουδοῦσαν τά «φαλλικά», δηλαδή πειραχτικά καί βωμολοχικά τραγούδια. Οἱ παρέες αὐτές τῶν μεθυσμένων περιφέρονταν στούς δρόμους τῆς πόλης ἤ τοῦ χωριοῦ καί πετοῦσαν αἰσχρολογίες στούς συντοπίτες τους. Ἐπίσης, ἀνάλογες παρέες τριγυρνοῦσαν μέ ἄμαξες καί ξεστόμιζαν ἕνα σωρό βωμολοχίες καί αἰσχρά ἀστεῖα ( ἀπό ἐκεῖ ἔχει μείνει καί ἡ γνωστή φράση: «θά ἀκούσεις τά ἐξ’ ἀμάξης»)! Πρός τιμήν τοῦ Διονύσου τελοῦνταν 4 γιορτές: α) Τά μικρά ἤ κατ’ ἀγρούς Διονύσια, β) Τά Λήναια, γ) Τά Ἀνθεστήρια καί δ) Τά μεγάλα ἤ ἔν ἄστει Διονύσια. Τά Ἀνθεστήρια πού τελοῦνταν τό μῆνα Ἀνθεστηριῶνα ( ἀπό 18 Φεβρουαρίου – 17 Μαρτίου περίπου ), ἦταν ἡ ἀρχιαότερη ἀπό τίς βακχικές γιορτές καί κρατοῦσαν 3 μέρες. Τήν 2η μέρα γινόταν μιά πομπή πού συνέδευε τόν Διόνυσο, ἀνεβασμένο σέ ἕνα ἅρμα πού εἶχε σχῆμα πλοίου, τά μέλη τῆς ἀκολουθίας φοροῦσαν μάσκα. Τόν ρόλο τοῦ Διόνυσου ἔπαιζε ὁ ἄρχων βασιλεῦς. Στά σημερινά χρόνια ὑποκατάστατο τοῦ Διόνυσου θεωρεῖται ὁ βασιλιάς καρνάβαλος ( καί ἡ ἀρχαία πομπή βέβαια εἶναι ἡ σημερινή παρέλαση )»

       Καρναβάλι καί Χριστιανισμός:

Ἀπό τήν ἀρχή ἡ Χριστιανική Ἐκκλησία στάθηκε ἀντίθετη καί ἐπικριτική σέ ὅλες αὐτές τίς γιορτές τῆς ἀχαλίνωτης ἀκολασίας καί κραιπάλης.

Μάλιστα, ὁ Ἅγιος Τιμόθεος, μαθητής τοῦ Ἀπ. Παύλου καί Ἐπίσκοπος Ἐφέσσου, κατά τήν παράδοση, ὑπέστη στήν Ἔφεσσο ἐπί αὐτοκράτορα Δομιτιανοῦ μαρτυρικό θάνατο ἀπό τούς ἐξαγριωμένους ὄχλους τῶν εἰδωλολατρῶν, ἐπειδή σέ κάποια γιορτή αῆς Ἀρτέμιδος τῆς Ἐφεσσίας, «καταγώγιον ὀνομαζομένην», κατέκρινε τά ὄργια τῶν ἐορταστῶν.. 

 Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος στήν Α’ ἐπιστολή του (62μ.Χ) γράφει χαρακτηριστικά «καί διά τοῦτο παραξενεύονται ὅτι σεῖς συντρέχετε μέ αὐτούς εἰς τήν αὐτήν ἐκχείλισιν τῆς ἀσωτίας καί σᾶς βλασφημοῦσιν» · ( Πέτρου Α' 4:4 ).

O Ἀπόστολος Παῦλος στήν ἐπιστολή του πρός Γαλάτας ( 58 μ.Χ. ) ἀναφέρει ὡς ἔργα τῆς σαρκός τίς: «μέθαι» καί τίς «κῶμαι, ὅπου «κώμη»= εἶναι ἡ θορυβώδης πορεία διασκεδαστῶν ἐπί τῆ ἐρορτῇ θεοῦ τινός».

Κατά τό 2ο αἰῶνα ὁ  Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεῦς μιλάει γιά τούς σύγχρονούς του, τούς για ''γελοίως κατά τας πομπάς σχηματιζομένους" καί τόν 4ο αἰῶνα ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος επιτίθεται κατά τῶν χριστιανῶν γιά τήν "ἀκαταγέλαστον κωμωδίαν" νά καταστρέφουν τό πρόσωπό τους σύμφωνα μέ εἰδωλολατρική συνήθεια, ἐνδύοντας γυναῖκες μέ ἀνδρικά ροῦχα..

  Ὅτι καί τόν ἐπόμενο αἰῶνα συνεχίζονταν οἱ μεταμφιέσεις, μαρτυρεῖ ὁ   62ος κανόνας τῆς ἐν Τρούλλῳ Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὁ ὁποῖος καταδικάζει τίς μεταμφιέσεις καί τίς μάσκες, ὅπως καί τούς χορούς καί τούς ἀστεϊσμούς, πού ἐλάμβαναν χῶρα σέ παρόμοιες καρναβαλικές ἐορτές τοῦ παρελθόντος, καί ἐπι­βάλλει στούς κληρικούς πού μετέχουν, τήν ποινή τῆς καθαιρέσεως, στούς δε λαϊκούς τήν ποινή τοῦ ἀφορισμοῦ: «Τάς οὔτω λεγομένας Καλάνδας, καί τά λεγόμενα Βοτά, καί τά καλούμενα Βουμάλια...κατά τι ἔθος παλαιόν καί άλλότριον τοῦ τῶν Χριστιανῶν βίου, ἀποπεμπόμεθα, ὁρίζοντες μηδένα ἄνδρα γυναικεῖαν στολήν ἐνδιδύσκεσθαι ἤ γυναῖκα τήν ἀνδράσιν ἀρμόδιον, ἀλλά μήτε προσωπεῖα κωμικά ἤ σατυρικά ἤ τραγικά ὑποδύεσθαι· μήτε τό τοῦ βδελυκτοῦ Διονύσου ὄνομα τήν σταφυλήν ἐκθλίβοντος ἐν τοῖς ληνοῖς ἐπιβοᾶν.... Τούς οὐν ἀπό τοῦ νῦν τί τῶν προειρημένων ἐπιτελεῖν ἐγχειροῦντας, ἐν γνώσει τούτων καθισταμένους, τούτους, εἰ μέν κληρικοί εἴεν, καθαιρεῖίσθαι προστάσσομεν, εἰ δε λαϊκοί, ἀφορίζεσθαι».

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ( 349-407μ.Χ. ), ἀναφερόμενος στό ἐπιχείρημα ὅτι μέ τίς ἐκδηλώσεις διασκεδάζουν καί εὐφραίνονται οἱ ἄνθρωποι, ξεφεύγουν ἀπό τήν καθημερινότητα, ἀπαντᾶ ὅτι αὐτό εἶναι τελείως παράλογο, διότι ἡ χαρά καί εὐφροσύνη πρέπει νά συμβαδίζουν μέ τήν ἠθική καί τήν εὐπρέπεια.

«Τό νά χαιρόμαστε μέ ὄλα δέν εἶναι  καλό… ἐπειδή καί ὁ μοιχός χαίρεται ὅταν καταστρέψει τόν γάμο τοῦ πλησίον του… ἄς μήν κοιτᾶμε λοιπόν ἄν κάποιος χαίρεται, ἀλλά ἐάν γιά καλό πρᾶγμα χαίρεται».

Παρ' ὅλα αὐτά ἀκόμα καί κατά τόν 12ο αἰῶνα, ὁ Βαλσαμώνας ὁμολογεῖ ὅτι στην ἐποχή του, παρά τίς ἀπαγορεύσεις, τό ἔθιμο τῶν μεταμφιέσεων βρισκόταν σέ ἀκμή.Ἔτσι οἱ περισσότερες ἀπό τίς διονυσιακές γιορτές τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων πέρασαν στο Βυζάντιο καί ἔφτασαν μέχρι τά χρόνια μας».

 Οἱ τραγικώτερες ἐπιπτώσεις τοῦ Καρναβαλιοῦ:

Βλασφημία κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί ἀπώλεια τῆς σωτηρίας τῆς ψυχῆς Ἐκτρώσεις ( ἀκόμη καί 100.000 μόνο στήν Πάτρα ἔχουν καταγραφεῖ στίς ἡμέρες διεξαγωγῆς τοῦ Πατρινοῦ Καρναβαλιοῦ. Γενοκτονία!!! ).

Κατασπατάληση τοῦ πλούτου τῶν Δήμων καί τοῦ Κράτους, α) τή στιγμή πού ὑπάρχουν ἄστεγοι, ἄσιτοι, χρεωμένοι, ἄποροι, β) τή στιγμή πού οἱ Δήμοι ἀφήνουν ἀνεκπλήρωτα ἤ ἐλλιπῆ κοινωφελῆ ἔργα καί γ) τή στιγμή πού βουλιάζουμε οἰκονομικά πανεθνικῶς!Πῶς πρέπει νά ἀνοίγει τό Τριώδιο στή ζωή τοῦ Χριστιανοῦ πού τόν ἑτοιμάζει γιά τό Πάσχα; Μέ φαγοπότια, κραιπάλες καί ἀκολασίες ἤ μέ ἄλλα πράγματα;

Πῶς πρέπει νά ἀνοίγει τό Τριώδιο στή ζωή τοῦ Χριστιανοῦ πού τόν ἑτοιμάζει γιά τό Πάσχα; Μέ φαγοπότια, κραιπάλες καί ἀκολασίες ἤ μέ ἄλλα πράγματα; 

 «Tό Τριώδιο εἶναι ἕνα ἀπό τά λειτουργικά βιβλία τῆς Ἐκκλησίας. Στό βιβλίο αὐτό περιέχονται σχεδόν κάθε μέρα ὕμνοι πού λέγονται Τριώδια, ὕμνοι δηλαδή μέ τρεῖς ὠδές. Οἱ ὕμνοι αὐτοί γενικά λέγονται Κανόνες. Οἱ Κανόνες, στήν ἄρτια μορφή τους καί ἀντίθετα πρός τά Τριώδια, ἀποτελοῦνται ἀπό ἐννέα ὠδές. Τί εἶναι οἱ ὠδές;

 Εἶναι ὁμάδες ἀπό τέσσερα ὡς πέντε ἤ καί περισσότερα τροπάρια, πού ψάλλονται ὅλα μέ τόν ἴδιο τρόπο. Ἐνῶ εἶναι μικρότεροι ὕμνοι μέ τρεῖς μόνο ὠδές. Ὠδή εἶναι τό ἱερό τραγούδι. Ἀπό τά Τριώδια λοιπόν αὐτά, λέγεται καί τό βιβλίο Τριώδιο.

Ὅλα αὐτά ὡς ἐδῶ εἶναι ἕνα ἀνιαρό μάθημα. Κι ὅμως,  αὐτά παλαιότερα οἱ χριστιανοί τά ἤξεραν καί δέν ἦσαν περιττά γιά τήν εὐσέβειά τους. Ἀντίθετα, αὐτά καί ὅσα γίνονται καί λέγονται στήν Ἐκκλησία, ἦσαν ἐκεῖνα, πού χαρακτήριζαν τήν ὀρθόδοξη εὐσέβεια. ¨Η ἱερή ὑμνολογία, ἡ βυζαντική ψαλμωδία καί ἡ θεία λατρεία γενικά τῆς Ἐκκλησίας, μαζί μέ τήν ἀνάγνωση τῶν Γραφῶν καί τό θεῖο κήρυγμα, εἶναι τά ἱερά γράμματα καί ἡ παιδεία τῶν Ὀρθοδόξων. Γιά μᾶς τούς Ἕλληνες εἶναι καί ἡ ἐθνική μας γλώσσα, γιατί ὅλα αυτἀ εἶναι γραμμένα στά Ἑλληνικά καί ἡ Θεία Γραφή καί οἱ Ἱερές Ἀκολουθίες. Αὐτό γιά τό Ἔθνος μας εἶναι ἕνα ἐξαιρτεικό προνόμιο. Τριώδιο λέγεται καί ἡ ἐκκλησιαστική περίοδος ἀπό σήμερα ὡς τό Πάσχα, ἐπειδή ὅλο αὐτό τό χρονικό διάστημα, εἶναι σέ χρήση τό λειτουργικό βιβλίο τοῦ Τριωδίου». 

Ἄρα λοιπόν, μέ τό Τριώδιο ξεκινᾶ ἡ πορεία τοῦ Χριστιανοῦ ἀπό τήν «Αἴγυπτο στήν Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας», ἀπό τόν Γολγοθᾶ στήν Ἀνάσταση τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀπό τόν προσωπικό Γολγοθᾶ τῶν θλίψεων, τῶν παθῶν καί τῶν ἁμαρτιῶν τοῦ χριστιανοῦ, στήν ἀνάσταση τῆς ψυχῆς ἀπό αὐτά καί στήν ἀνάτασή της πρός τά Θεῖα καί Ἐπουράνια! Πορεία κατά τήν ὁποία πρέπει νά ἐντείνονται τά κάτωθι:

1. H μετάνοια

2. H κατάνυξητά

3. δάκρυα

4. H νηστεία

5. H νηφαλιότητα

6. H προσευχή

7. H προσοχή τοῦ βίου, νά εἶναι ἐνάρετος

8. H τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ

9. H ἐξομολόγηση

10. O ἐκκλησιασμός καί ἡ συμμετοχή στά Θεῖα Μυστήρια

11. H ἐγκράτεια

12. H εὐσέβεια

13. H εὐπρέπεια

14. H ἁγία πίστη

Ἐπομένως:

Τί σχέση ἔχουν οἱ μάσκες τοῦ Καρναβαλιοῦ μέ Αὐτόν πού λέει: «Ἐγώ είμί ἡ Ἀλήθεια»;

Τί σχέση ἔχουν: ἡ ψεύτικη ἀτμόσφαιρα τοῦ Καρναβαλιοῦ, ὁ δαιμονικός «Καρνάβαλος», ἡ φτιαχτή ὡραιοποίηση, ἡ γελοιοποίηση τοῦ ἑαυτοῦ μας καί τοῦ πλησίον μας πού εἴμαστε εἰκόνες Θεοῦ καί ἡ λήθη τῆς πραγματικότητος πού καλούμαστε νά ἀντιμετωπίσουμε μέ σωτηριώδη τρόπο, μέ Αὐτόν πού καταδίκαζε κατ’ ἐξοχήν τήν ὑποκρισία καί τόν «πατέρα της τοῦ ψεύδους διάβολο»;

Τελικό συμπέρασμα γιά τό Καρναβάλι:

 "Η οὐκ οἴδατε ὅτι ἄδικοι βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι; μὴ πλανᾶσθε· οὔτε πόρνοι οὔτε εἰδωλολάτραι οὔτε μοιχοὶ οὔτε μαλακοὶ οὔτε ἀρσενοκοῖται10 οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι, οὐ λοίδοροι, οὐχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι".

( Α΄ Κορινθ. 6, 9-10 ).

Καί τί πρέπει νά κάνει ὁ κάθε Χριστιανός;: 

Καὶ ταῦτά τινες ἦτε· ἀλλὰ ἀπελούσασθε, ἀλλὰ ἡγιάσθητε, ἀλλὰ ἐδικαιώθητε ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ καὶ ἐν τῷ Πνεύματι τοῦ Θεοῦ ἡμῶν. ( Α΄ Κορινθ. 6, 11 ).

 ΟΧΙ ΣΤΟ ΑΘΕΟ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΙΚΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ!