Χριστός, ο Κύριος (ή Γιαχβέ) τού οποίου η οδός ητοιμάσθη υπό τού Προδρόμου.

ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΣΙΜΠΙΡΙΔΗ

  

   Ο σκοπός τού παρόντος άρθρου, αλλά και άλλων που με την χάρη τού Θεού θα ακολουθήσουν, αγαπητοί αναγνώστες, είναι να δείξει την μεγάλη αλήθεια τής Χριστιανικής πίστεως, (η οποία πολεμείται με ‘νύχια και με δόντια’ από τούς αυτοαποκαλουμένους Μάρτυρες τού Ιεχωβά και την Εταιρία Σκοπιά), ότι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός είναι Θεός Αληθινός εφόσον ταυτίζεται προς τον Γιαχβέ τής Παλαιάς Διαθήκης! Κι όταν λέμε ταυτίζεται, δεν εννοούμε ως πρόσωπο βεβαίως, όπως καταλαβαίνουν τινές εκ τών Μαρτύρων τού Ιεχωβά, αλλά και αναισχύντως και συκοφαντικώς διδάσκει η Εταιρία Σκοπιά (όρα Σκοπιά 15.05.1988, σελ.21 και Πώς να συζητάτε λογικά από τις Γραφές’, έκδ.1987, σελ.405, 407), αλλά ταυτίζεται ως ΦΥΣΗ και ΟΥΣΙΑ προς τον Γιαχβέ, εφόσον είναι ΜΙΑ δύναμις και ΜΙΑ Θεότης. 

«Φωνή βοώντος εν τη ερήμω· ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου· (Εβρ. Γιαχβέ ή יהוה), ευθείας ποιείτε τας τρίβους τού Θεού ημών» (ΗΣΑ. Μ:3, Ο΄)

   Ο λόγος αυτός εις την Καινή Διαθήκη εφαρμόζεται εις τον Πρόδρομο και Βαπτιστή Ιωάννη, παρατίθεται δε εις τα εξής χωρία: ΜΑΡΚ. Α: 2-3, ΛΟΥΚ. Γ:4, IΩAN. A:23. Αναφέρουμε ενδεικτικά μία από τις τρεις παραθέσεις τής Καινής Διαθήκης:

«ιδού εγώ αποστέλλω τον άγγελό μου προ προσώπου σου, ος κατασκευάσει την οδόν σου έμπροσθέν σου. Φωνή βοώντος εν τη ερήμω, ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου (יהוה), ευθείας ποιείτε τας τρίβους αυτού» δηλαδή «Ιδού εγώ αποστέλλω τον αγγελιοφόρο μου πριν από εσένα, για να προετοιμάσει τον δρόμο σου. Φωνή ενός που φωνάζει δυνατά εις την έρημο, Ετοιμάσατε την οδό για να διαβεί ο Κύριος, ισιάξετε τούς δρόμους του για να περάσει» (ΜΑΡΚ. Α: 2-3).

    Ο δε ‘Κύριος’ ή κατά το Εβραικό ‘Γιαχβέ’ (יהוה), τού οποίου έπρεπε να προετοιμασθεί η οδός, είναι ο Χριστός για τους εξής λόγους:

    Η προτροπή «ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου» ορμάται από την συνήθεια τής Ανατολής κατά την οποίαν προ τής αφίξεως τού μονάρχου ή τού ηγεμόνος καθάριζαν, εξωμάλυναν και καθιστούσαν ευθείαν την οδόν, δια τής οποίας αυτός θα διήρχετο. (Πρβλ. ΑΠΟΚ. ΙΣΤ:12 «Και ο έκτος άγγελος εξέχεε την φιάλην αυτού επί τον ποταμόν τον μέγαν τον Ευφράτην. Και εξηράνθη το ύδωρ αυτού, ίνα ετοιμασθή η οδός τών βασιλέων τών από ανατολής ηλίου». Έτσι η προτροπή «ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου», (Εβρ.Γιαχβέ - יהוה) είναι ισοδύναμος προς το «ετοιμάσατε την οδόν για να διέλθει ο Κύριος», δηλαδή ο ΕΡΧΟΜΕΝΟΣ ΜΕΣΣΙΑΣ! Ότι δε πράγματι η ετοιμασία τής οδού αναφέρεται ΑΜΕΣΩΣ και ΕΙΔΙΚΩΣ εις την είδοδο τού Μεσσίου εις τον κόσμον, τούτο καλύτερα παντός άλλου φανερώνουν τα περί τής αποστολής τού Ιωάννου χωρία, εκ τής οποίας και Πρόδρομος επεκλήθη από την Εκκλησία:

 «ιδού εγώ αποστέλλω τον άγγελόν μου προ προσώπου σου, ος κατασκευάσει την οδόν σου έμπροθέν σου» [ΜΑΛ. Γ:1 (Ο΄), το οποίο παρατίθεται και εις τα ΜΑΤΘ. ΙΑ:10, ΜΑΡΚ. Α:2, ΛΟΥΚ. Ζ:27], δηλαδή «Ιδού εγώ αποστέλλω τον αγγελιαφόρο μου πριν από εσένα, για να ετοιμάσει τον δρόμο σου»

«και πολλούς τών υιών Ισραήλ επιστρέψει επί Κύριον τον Θεόν αυτών· 17. και αυτός προελεύσεται ενώπιον αυτού εν πνεύματι και δυνάμει Ηλιού, επιστρέψει καρδίας πατέρων επί τέκνα και απειθείς εν φρονήσει δικαίων, ετοιμάσαι Κυρίω λαόν κατεσκευασμένον. 76. Και συ, παιδίον, προφήτης υψίστου κληθήση· προπορεύση γαρ προ προσώπου Κυρίου ετοιμάσαι οδούς αυτού» (ΛΟΥΚ. Α:16-17, 76) δηλ. «Και πολλούς από τούς Ισραηλίτες θα επιστρέψει εις τον Κύριο τον Θεό τους. 17. Αυτός δε θα προπορευθεί απ’ αυτόν (τον Κύριο τον Θεόν) με ισχύ και δύναμη Ηλιού, για να επιστρέψει καρδίες γονέων εις τα τέκνα, και απειθείς εις την φρόνηση τών ευσεβών, και έτσι να ετοιμάσει για τον Κύριο λαό με προορισμό. 76. Και συ, παιδί, θα αναγνωρισθείς προφήτης τού Υψίστου. Διότι θα είσαι πρόδρομος τού Κυρίου, για να ετοιμάσεις τούς δρόμους Tου (για να διαβεί).

«προκηρύξαντος Ιωάννου προ προσώπου τής εισόδου βάπτισμα μετανοίας παντί τω λαώ Ισραήλ» δηλαδή «Και ο Ιωάννης, προτού έλθει αυτός (ο Σωτήρας), προπαρασκευαστικά κήρυξε βάπτισμα μετανοίας εις όλον τον λαό Ισραήλ» (ΠΡΑΞ. ΙΓ:24).

H ενότης τής θείας ουσίας και η ταυτόχρονος διάκρισις προσώπων εις την Θεότητα!

     Επίσης, το υπό τού Ματθαίου και τών άλλων Ευαγγελιστών παρατιθέμενον χωρίον τού Ησαία εις τον ΜΑΡΚ. Α:1-2, συνδιάζεται προς το ΜΑΛΑΧ. Γ:1 «ιδού εγώ αποστέλλω τον άγγελόν μου προ προσώπου σου, ος κατασκευάσει την οδόν σου έμπροθέν σου» (Μαλαχίας). «Φωνή βοώντος εν τη ερήμω, ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου...» (Ησαίας). Εις το χωρίον τού Μαλαχίου, όπως αυτό παρατίθεται εις τον Μάρκον, γίνεται δάκρισις Γιαχβέ και Μεσσίου. Ο δε Γιαχβέ απευθυνόμενος προς τον Μεσσίαν λέγει «την οδόν σου». Αλλά ο συνδιασμός τών χωρίων Μαλαχίου και Ησαίου την οδόν τού Μεσσίου («την οδόν σου») δείχνει ταυτιζομένη προς την οδόν τού Γιαχβέ («την οδόν Κυρίου»), άρα και τον Μεσσίαν ταυτιζόμενον προς τον Γιαχβέ!

    Αυτή δε η ταύτισις Μεσσίου και Γιαχβέ φαίνεται σαφώς εις το χωρίο τού Μαλαχίου όπως έχει τούτο εις την Παλαιά Διαθήκη: «Ιδού εγώ (ο Γιαχβέ) εξαποστέλλω τον άγγελόν μου, και επιβλέψεται οδόν προ προσώπου μου» (ΜΑΛΑΧ. Γ:1 Ο΄). Όπως δηλαδή είναι προφανές και ρητώς αναφέρεται εις την τελευταία φράση «λέγει Κύριος Παντοκράτωρ», ομιλητής εις το εν λόγω χωρίο είναι ο Γιαχβέ. Η φράση ‘προ προσώπου μου’ σημαίνει, ότι μετά τον Πρόδρομο έρχεται ο Γιαχβέ προσωπικώς!

     Αλλά η σύγκριση τών δύο κειμένων φανερώνει χαρακτηριστική διαφορά. Τόσο οι Ο΄ όσο και το Εβραϊκό κείμενο έχουν ‘προ προσώπου μου’, ενώ τα Ευαγγέλια έχουν ‘έμπροσθέν σου’, και επιπλέον ‘προ προσώπου σου’ και ‘σου’ μετά την λέξη ‘οδόν’. Η διαφορά αυτή δεν είναι απλώς ελεύθερη από τούς Ευαγγελιστές απόδοση τού προφητικού χωρίου, αλλά και ερμηνευτική απόδοση. Κατά το χωρίο, ως έχει εις τον προφήτη, ‘ο άγγελος’, δηλαδή ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, είναι απεσταλμένος αλλά και συγχρόνως πρόδρομος τού Γιαχβέ, ως έχει όμως το χωρίο εις τούς Ευαγγελιστές, είναι απεσταλμένος τού Γιαχβέ και πρόδρομος τού Μεσσίου.

   Δι’ αυτού τού τρόπου, κατά τον οποίον η Καινή Διαθήκη παραθέτει το χωρίο, ποιώντας διάκριση μεταξύ Γιαχβέ και Μεσσίου, θέλει να είπη: «Ναι μεν μετά τον Πρόδρομο έρχεται ο Γιαχβέ προσωπικώς, αλλά αυτό πράττει εις το πρόσωπο τού Μεσσίου!» Ή αλλιώς «Αυτή η έλευση τού Γιαχβέ συμβαίνει, εφαρμόζεται, πραγματοποιείται εις το πρόσωπον τού Μεσσίου!».

     Αλλά παραδόξως, ο τρόπος κατά τον οποίον ο Γιαχβέ ομιλεί εις την συνέχεια εις τον προφήτη, «και εξέφνης  ήξει εις τον ναόν εαυτού Κύριος (Μασ. ‘ο Κύριος’, Ha Αdon -  הָאָד֣וֹן)  ον υμείς ζητείτε, και ο άγγελος της διαθήκης, ον υμείς θέλετε. ιδού έρχεται, λέγει Κύριος Παντοκράτωρ», εισάγει την διάκρισιν Γιαχβέ και Μεσσίου ή ‘Αγγέλου τής Διαθήκης’, περί τού οποίου ομιλεί κατά τρίτο πρόσωπο, όπως και εις την ειρημένην υπό τού Μάρκου παράθεση.

Άλλες παρόμοιες αναφορές τής Γραφής.

   Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και εις τον ΙΕΖ.ΛΔ:11-12, 15, 23 (Εβρ.) «Διότι ούτω λέγει Κύριος ο Θεός· Ιδού, εγώ, εγώ θέλω και αναζητήσει τα πρόβατά μου, και επισκεφθή αυτά. 12. Καθώς ο ποιμήν επισκέπτεται το ποίμνιον αυτού, καθ’ ήν ημέραν ευρίσκεται εν μέσω τών προβάτων αυτού διεσκορπισμένων, ούτω θέλω επισκεφθή τα πρόβατά μου, και θέλω ελευθερώσει αυτά εκ πάντων τών τόπων, όπου ήσαν διεσκορπισμένα, εν ημέρα νεφώδη και ζοφερά... 15. Εγώ θέλω βοσκήσει τα πρόβατά μου, και εγώ θέλω αναπαύσω αυτά, λέγει Κύριος ο Θεός...23. Και θέλω καταστήσει επ’ αυτά έναν ποιμένα, και θέλει ποιμένει αυτά, τον δούλο μου Δαυίδ· αυτός θέλει ποιμαίνει αυτά, και αυτός θέλει είσθαι ποιμήν αυτών».

    Ο Γιαχβέ, ο οποίος ομιλεί εις τούς στίχους τούτους, δυσαρεστημένος εκ τών κακών ποιμένων, λέγει με έμφαση εις τούς στίχ.11 και 15 «Ιδού, εγώ, εγώ θέλω και αναζητήσει τα πρόβατά μου, και επισκεφθή αυτά», «Εγώ θέλω βοσκήσει τα πρόβατά μου, και εγώ θέλω αναπαύσω αυτά, λέγει Κύριος ο Θεός». Το ισχυρότατα εμφατικό ‘εγώ’ έχει την έννοια «εγώ, όχι άλλος, εγώ προσωπικώς». Ενώ εις τον στίχ.23 λέγοντας ο Γιαχβέ «Και θέλω καταστήσει επ’ αυτά έναν ποιμένα, και θέλει ποιμένει αυτά, τον δούλο μου Δαυίδ· αυτός θέλει ποιμαίνει αυτά, και αυτός θέλει είσθαι ποιμήν αυτών», διακρίνει τον εαυτό Του ομιλώντας εις τρίτο πρόσωπο περί άλλου ποιμένος! Ο Γιαχβέ, λοιπόν, πραγματοποίησε την υπόσχεσή Του με το να γίνει άνθρωπος, ή, κατά την έκφραση τού στίχ.23, ως Θεός «Και θέλω καταστήσει επ’ αυτά έναν ποιμένα, και θέλει ποιμένει αυτά, τον δούλο μου Δαυίδ». Ο Γιαχβέ δηλαδή ήλθε μεν προσωπικώς, αλλά εις το πρόσωπο τού σάρκα φέροντος Μεσσίου!

 

                                              H κέντησις τού Γιαχβέ!

    Το ίδιο επίσης φαινόμενο παρατηρείται και εις τον ΖΑΧ. ΙΒ:10 (Εβρ.) «...και θέλουσι επιβλέψει προς εμέ, τον οποίον εξεκέντησαν· και θέλουσι πενθήσει δι’ αυτόν...». Ο τολμηρός τούτος λόγος περί κεντήσεως τού ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΓΙΑΧΒΕ, περιέχει την παράδοξη διατύπωση, ότι η κέντηση τού Γιαχβέ συνδέεται προς μυστήριο. Διότι ο Γιαχβέ, αφού είπε περί Εαυτού εις πρώτο πρόσωπο «και θέλουσι επιβλέψει προς εμέ, τον οποίον εξεκέντησαν», εις την συνέχεια μεταβάλλει παραδόξως τον λόγο εις τρίτο πρόσωπο και λέγει «και θέλουσι πενθήσει δι’ αυτόν, ως πενθεί τις δια τον μονογενή αυτού, και θέλουσι λυπηθεί δι’ αυτόν, ως ο λυπούμενος δια τον πρωτότοκον αυτού».

    Εις το σημείον αυτό επιθυμούμε να απευθύνουμε ένα σημαντικό ερώτημα εις τούς αγαπητούς Μάρτυρες τού Ιεχωβά. Γιατί, εφόσον το Εβραικό κείμενο λέγει: «...και θέλουσι επιβλέψει προς εμέ (אֵלַ֖י), τον οποίον εξεκέντησαν...» η περίφημος Μετάφρασις Νέου Κόσμου λέγει: «...και θα κοιτάξουν προς Εκείνον τον οποίο διατρύπησαν...»; (Μετάφρασις Νέου Κόσμου, Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας ‘Σκοπιά’, έκδ.1997) Γιατί, ενώ ομιλητής είναι ο Γιαχβέ και με την προσωπική αντωνυμία ‘εμέ’ δηλώνει σαφώς, ότι ομιλεί περί κεντήσεως τού Εαυτού Του (κάτι το οποίο πραγματοποιήθη επί Σταυρού συμφώνως προς το ΙΩΑΝ. ΙΘ:37 «όψονται εις ον εξεκέντησαν»), η Σκοπιά μετέτρεψε εις την μετάφρασή της την προσωπική αντωνυμία (‘εμέ’) σε δεικτική αντωνυμία (‘Εκείνον’), μεταφέροντας έτσι τον λόγο από τον ΙΔΙΟ τον Γιαχβέ, σε κάποιο άλλο τρίτο πρόσωπο, εν προκειμένω τον Υιό Του; Έχουν να απαντήσουν κάτι επ’ αυτού οι ακόλουθοι τού ‘πιστού και φρονίμου δούλου’; Ίδωμεν...

   Το παράδοξο, λοιπόν, τούτο και μυστηριώδες φαινόμενο τής ταυτίσεως αλλά και ταυτοχρόνως τής διακρίσεως Γιαχβέ και Μεσσίου, σύνηθες άλλωστε εις την Θεόπνευστον Βίβλον, εξηγείται εκ τής ενότητος τής θείας ουσίας και ταυτοχρόνως τής διακρίσεως προσώπων εις την Θεότητα, ακόμη δε και εκ τού ιδιαιτέρου χαρακτήρος τού Μεσσίου ως ανθρώπου. Ο Χριστός, δηλαδή, είναι ΕΝΑ με τον Θεόν κατά την θεία ουσία, διακρίνεται δε με δύο τρόπους απ’ Αυτόν, αφ’ ενός μεν ως Πατρός, αφ’ ετέρου δε και ως Τριαδικού Θεού, εφ’ όσον ο Υιός προσλαβών την ανθρωπίνην φύσιν και γενόμενος Θεάνθρωπος είναι και κάτι το ιδιαίτερο από τον Τριαδικό Θεό.

        

Ανάλυσις τού σχήματος Θεός – Χριστός εις την Καινή Διαθήκη.

   Το τελευταίο δε τούτο είναι και ο λόγος, ένεκα τού οποίου πολλές φορές η Γραφή παρά τον Θεόν, υπό τού οποίου εννοείται ΚΑΙ ο Υιός, αναφέρει και τον Χριστό ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΣ. Δια τούτο όσες φορές εις την Γραφή συναντάται το σχήμα Θεός–Χριστός, υπό το «Θεός» δεν είναι πάντοτε αναγκαίο να εννοείται μόνον ο Πατήρ, αλλά είναι δυνατόν να εννοείται η Αγία Τριάς όπως εις το χωρίο «χάρις υμίν και ειρήνη από Θεού, ο ων και ο ην και ο ερχόμενος, και από τών επτά πνευμάτων, ά ενώπιον τού θρόνου αυτού, και από Ιησού Χριστού, ο μάρτυς ο πιστός, ο πρωτότοκος τών νεκρών και ο άρχων τών βασιλέων τής γης» (ΑΠΟΚ. Α: 4).

   Επειδή εις το ανωτέρω χωρίο η χάρις και η ειρήνη παρίστανται ως να προέρχονται εκ τριών πηγών, οι δε δύο πηγές είναι ο Υιός («από Ιησού Χριστού») και το άγιον Πνεύμα («από τών επτά πνευμάτων»), αμέσως δίνεται η εντύπωση, ότι η άλλη πηγή («από Θεού, ο ων και ο ην και ο ερχόμενος») κατ’ ανάγκη είναι ο Πατήρ. Κι έτσι γίνεται δεκτό, ότι είναι πράγματι ο Πατήρ, παρά την δυσκολία τής εις το πρόσωπο τού Πατρός αποδόσεως τού εις το πρόσωπο τού Υιού – Μεσσίου αρμόζοντος τίτλου «ο ερχόμενος». Αλλά είναι αξιοπρόσεκτος ο μη προσδιορισμός εις το χωρίο τούτο τού Θεού ως Πατρός.

     Πρώτον, αν επρόκειτο εδώ περί τύπου ισοδυνάμου προς τον Τριαδικό τύπο «Πατήρ – Υιός – Άγιον Πνεύμα», είναι πολύ πιθανόν, ότι ο προδιορισμός αυτός θα υπήρχε όπως υπάρχει εις ΜΑΤΘ. ΚΗ: 19 (...βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα τού Πατρός και τού Υιού και τού Αγίου Πνεύματος...), Α΄ ΠΕΤΡ. Α: 2 («κατά πρόγνωσιν Θεού Πατρός, εν αγιασμώ Πνεύματος, εις υπακοήν και ραντισμόν αίματος Ιησού Χριστού·», πρβλ. και ΙΩΑΝ. ΙΔ: 26 «ο δε Παράκλητος, το Πνεύμα το Άγιον ό πέμψει ο Πατήρ εν τω ονόματί μου...»), ΙΕ: 26 («Όταν δε έλθει ο Παράκλητος όν εγώ πέμψω υμίν παρά τού Πατρός...»), ΕΦΕΣ. Γ:14-16 («Τούτου χάριν κάμπτω τα γόνατά μου προς τον Πατέρα τού Κυρίου ημών Ιησού Χριστού...κραταιωθήναι δια τού Πνεύματος αυτού...»).

   Δεύτερον δε, εις την αρχή όλων τών Επιστολών τών Αποστόλων, εις τις οποίες υπάρχει παράλληλος χαιρετισμός με αυτόν τής Αποκαλύψεως (...χάρις υμίν...από Θεού...), δηλαδή, κατά το εκκλησιαστικό κείμενο, εις τις 13 επιστολές τού Αποστόλου Παύλου και εις την Β΄ Καθολική Επιστολή τού Ιωάννου, το όνομα «Θεός» αναφέρεται μαζί με την προσωνυμία «πατήρ».

    Τρίτον δε, προκαλεί εντύπωση, ότι κατά μεν το χωρίο τής Αποκαλύψεως η «χάρις» και η «ειρήνη» απορρέουν και εκ τού Αγίου Πνεύματος («και από τών επτά πνευμάτων»), εις τούς παράλληλους χαιρετισμούς τών Επιστολών το Άγιον Πνεύμα δεν μνημονεύεται, αν και αυτό είναι πηγή τών χαρισμάτων. Η διαφορά αυτή είναι φαινομενική και βοηθάει εις την λύση τού προβλήματος περί τής ταυτότητος τού «Θεού», ο οποίος προσονομάζεται «ο ων και ο ην και ο ερχόμενος». Εις την πραγματικότητα, και εις τούς εν λόγω χαιρετισμούς τών Επιστολών, το Άγιον Πνεύμα περιλαμβάνεται εις την έννοια τού «Θεού πατρός», διότι ο Θεός εδώ λέγεται πατήρ εν σχέσει προς τούς ανθρώπους και ΟΧΙ προς τον Μονογενή.

   Τούτο αποδεικνύει η εις την φράσιν «Θεού πατρός» προσθήκη «ημών» εις τους 10 από τους 13 χαιρετισμούς εις την αρχή τών Επιστολών τού Αποστόλου Παύλου (ΡΩΜ. Α: 7 «χάρις υμίν και ειρήνη από Θεού Πατρός ημών», A΄ ΚΟΡ. A: 3 «χάρις υμίν και ειρήνη από Θεού πατρός ημών» κ.τ.λ.). Ήδη δε, λόγω τής μνείας τού Αγίου Πνεύματος ως πηγής τών χαρισμάτων κατά την αποστολική ευλογία τής Αποκαλύψεως, και τής γενικής εννοίας τής προσωνυμίας «πατήρ» εις την φράση τής Αποστολικής ευλογίας τών Επιστολών «από (ή παρά) Θεού πατρός», πρέπει να δεχθούμε, ότι ΚΑΙ το «Θεός», εις την φράσιν ταύτην τής Αποκαλύψεως, έχει ειπωθεί ΓΕΝΙΚΩΣ, δηλαδή με την έννοια τού Τριαδικού Θεού.

    Κατά ταύτα το «χάρις υμίν και ειρήνη από Θεού πατρός ημών και Κυρίου Ιησού Χριστού» (ΡΩΜ. Α: 7) είναι ισοδύναμο προς το «χάρις υμίν και ειρήνη από τού εν Τριάδι Θεού, ο οποίος είναι ο ουράνιος πατέρας μας, και από τού Κυρίου Ιησού Χριστού». Ο Ιησούς, αν και ως Υιός περιλαμβάνεται εις την έννοια τού Τριαδικού Θεού, μνημονεύεται ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΣ, διότι ως Θεάνθρωπος Μεσσίας είναι και κάτι το ΙΔΙΑΙΤΕΡΟ ως προς τον Τριαδικό Θεό, η δε «χάρις» και «ειρήνη», λόγω τής σταυρικής αυτού θυσίας, απορρέουν εξ Αυτού κατά τρόπον ΙΔΙΑΖΟΝΤΑ. Απευθύνοντας ο Απόστολος την αποστολικήν ευλογίαν, εις τον νουν του έχει την αφηρημένη έννοια τού αοράτου Τριαδικού Θεού, και κάποια συγκεκριμένη παράσταση τού εν σαρκί οραθέντος Κυρίου Ιησού Χριστού. Η ιδιαίτερη δηλαδή αναφορά τού δευτέρου προσώπου τής Θεότητος εξηγείται και ψυχολογικώς!

   Όπως λοιπόν εις την αποστολική ευλογία εις την αρχή τών Επιστολών πρόκειται περί τού Τριαδικού Θεού, έπειτα δε και τού Ιησού Χριστού ιδιαιτέρως, έτσι και εις την αποστολική ευλογία εις την αρχή τής Αποκαλύψεως, ο εν αυτή «Θεός», ο οποίος προσονομάζεται «ο ων και ο ην και ο ερχόμενος», ΔΕΝ είναι ο Πατήρ, όπως νομίζεται, αλλά ο ΤΡΙΑΔΙΚΟΣ ΘΕΟΣ. Έτσι, δι’ αυτής τής εξηγήσεως, το άτοπον τής εις τον Πατέρα αποδόσεως τού μεσσιακού – εσχατολογικού τίτλου «ο ερχόμενος» αίρεται, καθόσον ο Θεός είναι ο «ο ερχόμενος» εις το ΔΕΥΤΕΡΟΝ αυτού ΠΡΟΣΩΠΟΝ ή κατ’άλλην έκφρασιν ο Θεός «έρχεται» ως ΥΙΟΣ – ΜΕΣΣΙΑΣ!

      Αλλά εις την αποστολική ευλογία τής Αποκαλύψεως, θα είπη κάποιος ενιστάμενος, εκτός τού Ιησού Χριστού αναφέρεται ιδιαιτέρως ΚΑΙ το Άγιον Πνεύμα, άρα αυτό συνηγορεί υπέρ τής κρατούσης εκδοχής, ότι ο «Θεός» εδώ είναι ο Πατήρ, συμπληρουμένης έτσι τής Τριάδος τών προσώπων τής Θεότητος. Πώς εξηγείται η ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ μνεία τού Αγίου Πνεύματος;

      Αυτή οφείλεται εις ανάλογον αιτίαν εκείνης, ένεκα τής οποίας και ο Χριστός μνημονεύεται ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΣ. Λέγοντας ο Ιωάννης «χάρις υμίν και ειρήνη από Θεού, ο ων και ο ην και ο ερχόμενος, και από τών επτά πνευμάτων, ά ενώπιον τού θρόνου αυτού, και από Ιησού Χριστού», εκφράζεται κατά την εικονική παράσταση που έχει ενώπιον τών οφθαλμών του εις το όραμα τής Αποκαλύψεως. Ο προφήτης δηλαδή βλέπει ένα θρόνο και επ’ αυτού μία μορφή, τον «Θεό». Ενώπιον τού θρόνου βλέπει επτά μορφές, «τα επτά πνεύματα». Βλέπει επίσης και τον Ιησού Χριστό, ο οποίος, συμφώνως προς άλλα χωρία τής Αποκαλύψεως, παρίσταται παρά τον θρόνον υπό μορφήν αρνίου (π.χ. Ε: 6, Z:9, ΚΒ: 1,3). Από ΟΣΕΣ, λοιπόν, μορφές βλέπει, από ΤΟΣΕΣ και παριστά προερχόμενα τα χαρίσματα τής «χάριτος» και τής «ειρήνης». Αν δεν έβλεπε τις επτά μορφές «ενώπιον τού θρόνου», δεν θα εγίνετο ιδιαιτέρα μνεία τού Αγίου Πνεύματος, όπως δεν γίνεται εις την παράλληλο αποστολική ευλογία τών Επιστολών!